Aptomat là một thiết bị điện dân dụng được dùng rất phổ biến, từ hộ gia đình đến các công trình, dự án, chung cư, nhà máy...Về cơ bản, Aptomat là một loại cầu dao với khả năng đóng cắt tự động. Trong một hệ thống điện, Aptomat có chức năng bảo vệ hệ thống tránh hiện tượng quá tải hoặc ngắn mạch. Một số loại còn có thêm nhiều chức năng tiên tiến như chống rò rỉ điện hoặc chống giật.
Sơn Hà cung cấp rất nhiều loại Aptomat của rất nhiều hãng sản xuất thương hiệu lớn như , LS, Schneider, Mitsubishi, ABB, Sino... về cấu tạo hoạt động thường có cấu tạo giống nhau gồm hai cấp tiếp điểm (tiếp điểm chính và hồ quang) hoặc ba tiếp điểm (tiếp điểm chính, tiếp điểm phụ và hồ quang). Khi mạch điện được đóng lại, các tiếp điểm sẽ lần lượt đóng từ hồ quang tới tiếp điểm phụ và tiếp điểm chính là sau cùng. Nếu như mạch điện bị ngắt, quá trình mở các tiếp điểm sẽ ngược lại.
.
Hình ảnh : aptomat 3 pha của hãng sản xuất LS - Hàn Quốc
Thiết kế như vậy để đảm bảo rằng hiện tượng hồ quang điện sẽ chỉ xảy ra trên một tiếp điểm, do vậy bảo vệ được các tiếp điểm còn lại và toàn bộ hệ thống điện. Đối với các Aptomat có ba cấp tiếp điểm, tiếp điểm chính sẽ được bảo vệ tốt hơn vì nó được ngăn cách với tiếp điểm hồ quang qua tiếp điểm phụ.
Ngoài ra, Aptomat còn có các bộ phận cơ bản là dập hồ quang, cơ cấu truyền động cắt và móc bảo vệ. Dập hồ quang thường có hai kiểu là nửa kín hoặc nửa hở. Cơ cấu truyền động cắt có thể được điều khiển bằng tay hoặc cơ điện. Cuối cùng, móc bảo vệ có hai kiểu là rơ le hoặc điện từ.
Tất cả các hệ thống Aptomat đều có nguyên lý làm việc giống nhau. Các móc bảo vệ sẽ làm nhiệm vụ ngắt mạch khi phát hiện tình trạng lỗi xảy ra trong hệ thống điện. Nếu một dòng điện chạy qua các tiếp điểm thay đổi đột ngột, từ trường tạo ra trên lò xo (điện áp quá thấp) sẽ bị giảm hoặc lò xo bị nóng lên quá mức (điện áp cao) khiến các tiếp điểm bị mở ra và dòng điện bị ngắt.
Đối với các Aptomat sử dụng trong gia đình (dòng điện định mức không lớn hơn 600A), người dùng sẽ phải sử dụng tay để điều khiển thiết bị hoạt động trở lại. Mặt khác, một số mẫu Aptomat dành cho hệ thống điện có dòng cao hơn (lên tới 1000A) thường có cơ chế điều khiển bằng điện từ.
Sau khi hiện tượng ngắn mạch xảy ra được một thời gian, các lò xo trong móc bảo vệ sẽ trở lại trạng thái bình thường để các tiếp điểm có thể tiếp xúc lại với nhau, cho phép dòng điện tiếp tục đi qua.
Các tiếp điểm của Aptomat thường được làm bằng đồng hoặc hợp kim đồng, hợp kim bạc và các vật liệu dẫn điện tốt khác. Tuổi thọ sử dụng của tiếp điểm bị giới hạn bởi số lần tiếp xúc với hiện tượng hồ quang điện khi ngắt/ mở dòng điện. Khi các tiếp điểm bị ăn mòn, chúng sẽ cần được thay thế để Aptomat có thể hoạt động ổn định.
Các lợi ích của Aptomat rất thiết thực. Đó là lý do khiến nó trở nên phổ biến và không thể thiếu trong bất kỳ hệ thống điện nào. Một số lợi ích quan trọng nhất của Aptomat có thể liệt kê như sau:
